Σίγουρα δεν είναι συνηθισμένο γεγονός η παραίτηση ενός γενικού γραμματέα να αποτελεί πρώτη είδηση και να προκαλεί την έκδοση ανακοίνωσης ακόμη και από την ευρωπαϊκή επιτροπή. Η παραπάνω πρωτοτυπία αποτελεί την πιο τρανή απόδειξη ότι η θέση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων συγκαταλέγεται σήμερα στις πιο κομβικές και νευραλγικές θέσεις στον κρατικό μηχανισμό.
Έπειτα από την παραίτηση του κ. Χάρη Θεοχάρη αναγκαστικά ανοίγει η συζήτηση για τον απολογισμό της θητείας του. Ιδιαίτερα οι Λογιστές Φοροτεχνικοί δικαιούνται να έχουν άποψη. Δυστυχώς ο απερχόμενος Γ.Γ.Δ.Ε. ταυτίστηκε στις συνειδήσεις των λογιστών με τη χειρότερη περίοδο για τον κλάδο.
Συνδέθηκε με απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και φρενήρεις ρυθμούς, με συνεχές άγχος για τις πιεστικές και μη ρεαλιστικές προθεσμίες, αβεβαιότητα για την εφαρμογή της νομοθεσίας που συνεχώς αλλάζει, με την απειλή υπέρογκων προστίμων ακόμα και για ανθρώπινα λάθη.
Με λίγα λόγια ένας ολόκληρος κλάδος βρέθηκε τα τελευταία χρόνια στα πρόθυρα νευρικής κρίσης. Δεν είναι τυχαίο ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του κ.Θεοχάρη έγιναν οι μεγαλύτερες διαμαρτυρίες λογιστών – φοροτεχνικών πανελλαδικά από έναν κλάδο που δεν το συνήθιζε, με κύριο αίτημα την επαναφορά της αξιοπρέπειας κατά την άσκηση των καθηκόντων μας.
Αδιαμφισβήτητα θα ήταν υπερβολικό να φορτώσει κάνεις όλα τα στραβά του φορολογικού συστήματος στον κ. Θεοχαρη. Στην πραγματικότητα ο κ. Γενικός Γραμματέας εφάρμοσε με άτσαλο και χοντροκομμένο τρόπο μια αποτυχημένη φορολογική μεταρρύθμιση. Όμως όταν προΐστασαι σε μια ημι-αυτονομη έστω υπηρεσία δεν δικαιούσαι όλα τα στραβά να τα φορτώνεις στην πολιτική ηγεσία, ιδιαίτερα όταν σου έχουν δοθεί υπέρ εξουσίες μέσω των εγκυκλίων που εξουσιοδοτείσαι να υπογράψεις. Με λίγα λόγια ήταν στραβό το κλίμα (νομοθεσία) το έφαγε και ο γάιδαρος (εγκύκλιοι και διοικητική πρακτική του ΓΓΔΕ). Τι θα μπορούσε όμως να κάνει τη στιγμή που δεν νομοθετεί ο ίδιος; Τουλάχιστον να μην επιδεινώνει την κατάσταση.
Για παράδειγμα θα μπορούσε να μην καθυστερεί μήνες να εκδώσει εγκυκλίους, όπως εκείνη που αφορά τους παρακρατούμενους φόρους ή να δημοσιεύει οδηγίες για τις δηλώσεις κατόπιν εορτής.
Αντί να ακολουθήσει την πεπατημένης της έκδοσης εγκυκλίων εν είδει «Φετβά» μέσα από κλειστά γραφεία, να οργανώσει διαβούλευση με τους λογιστές και την αγορά τουλάχιστον πριν από κάθε βασική εγκύκλιο ώστε να αποφεύγονται λάθη και ασάφειες.
Να καθιερώσει επιτέλους μια ορθολογική κατανομή των φορολογικών υποχρεώσεων που να εξυπηρετεί τόσο τα δημόσια έσοδα, όσο και την αγορά και τους φοροτεχνικούς, και όχι να συγκεντρώνει εξωπραγματικές προθεσμίες το ίδιο διάστημα.
Πριν ζητήσει από τους φορολογούμενους συμμόρφωση και πριν επιμείνει στα εξοντωτικά πρόστιμα να έχει συμμορφώσει την ίδια του την υπηρεσία στις νομοθετημένες προθεσμίες αφού το σύστημα θα έπρεπε να μπορεί υποδεχτεί δηλώσεις εισοδήματος από 1/1/2014.
Να λύσει το θέμα της ελλιπούς στελέχωσης των νευραλγικών υπηρεσιών, εφοριών κλπ με σωστότερη κατανομή, αλλά και με διεκδίκηση πρόσθετου δυναμικού.
Να εξασφαλίσει ότι το Taxisnet δε θα καταρρέει στις πιο κρίσιμες στιγμές. Να απλοποιήσει την αποστολή των δηλώσεων και να μην ζητάει την πολλαπλή αποστολή ίδιων στοιχείων όπως έγινε για παράδειγμα με τις βεβαιώσεις αποδοχών και τις οριστικές φμυ – ελ.επαγγελματιών – εμπορικών επιχειρήσεων που περιείχαν τα ίδια στοιχεία.
Ίσως κάποιος αντιτείνει: Μα καλά δεν έγινε κάτι θετικό στη θητεία του; Νομίζω ότι τα λίγα θετικά όπως είναι η ανάπτυξη νέων ηλεκτρονικών εφαρμογών δε μετριάζουν καθόλου το αρνητικό ισοζύγιο. Ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε ότι άλλες χώρες έχουν αναπτύξει τα ηλεκτρονικά τους συστήματα εδώ και δεκαετίες.
Δεν είμαι αισιόδοξος ότι η επόμενη επιλογή θα αποδειχθεί καλύτερη. Μακάρι να στελεχωθεί από άνθρωπο ικανό, με επαρκείς γνώσεις του αντικειμένου, που να έχει ζήσει τα προβλήματα της απέναντι όχθης. Και μην ξεχνάμε. Μπορεί εχθρός του καλού να είναι το καλύτερο άλλα και εχθρός του κακού είναι το χειρότερο. Κοντός ψαλμός.
(Δημοσιέυτηκε στο capital.gr στις 06/06/14)